Kalkınma ajansının amacı gerekli kaynakları ve yardımı sağlayarak belirli bir bölgede ekonomik büyümeyi geliştirmeye ve desteklemeye yardımcı olmaktır. Böylece bölgeler arası eşitsizliklerin azaltılması planlanmıştır. Çeşitli bölgelerdeki işletmeler ve girişimciler için çeşitli programlar hazırlayarak geliştirilmeleri ve rekabetçi yapıya ulaşmaları için destek olmaktadırlar. Bu destekler mali olabildiği gibi proje veya program için eğitim, araştırma, seminer ve analiz gibi süreçleri de içerebiliyor.
Kalkınma ajanslarının yatırımcılar için hazırladıkları destekler ve teşvikler ile yatırımcıların önü açılırken ülke genelinde ekonomik kalkınmanın önündeki engeller kalkmaktadır.
Ülke genelinde kalkınmayı desteklemek amacıyla çalışmalar yürüten kalkınma ajansları yatırım kuruluşları ile karıştırılmamalıdır. Özel kamu kuruluşları olan kalkınma ajansları Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca görevlendirilmiş olup bölgesel kalkınma sürecinde kamu kurumları, özel sektör ve sivil toplum kuruluşları arasında koordinasyonu sağlarlar.
Tüm illeri kapsayacak şekilde bölgelere ayrılmışlardır ve toplamda 26 adet kalkınma ajansı bulunur. Her birinin hizmet ettiği bölgeye göre değişen çalışmaları olmaktadır. Kendine özel hukuk hükümlerine tabi kuruluşlar olan kalkınma ajanları bağlı oldukları bölgelerde proje ve faaliyetler yürütürken aynı zamanda kurum ve kuruluşları mali konuda desteklerler.
Kalkınma ajanslarının görev ve sorumlulukları 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 188. maddesinde belirtilmiştir. Kamu tüzel kişiliği haiz, özerk kuruluşlar olan kalkınma ajansları dahil edildikleri bölgelerde;
Planlama,
Kaynaklarını kullanarak projelere destek olma,
Performans değerlendirme yaparak olanakları saptama ve geliştirilebilir olanları yakından inceleme,
Proje geliştirilmesini destekleme gibi çalışmalar yaparlar.
Ayrıca hizmet ettikleri bölgedeki yatırımcılara ve eğitimcilere ücretsiz seminer ve eğitimler ile bilgi verirler.
Girişimci veya yatırımcının üretimde artan kalite ile rekabet gücünü artıran, markalaşma ve kurumsallaşma sürecini hızlandıracak proje ve programlar kalkınma ajansları tarafından koordine edilir. Sunulan mali ve teknik destek ile yenilikçi, eğitimli, kültürlü ve değerlerini koruyarak dünya çapında çalışmalar yürüten kurum ve kuruluşların oluşması amaçlanır. Kalkınma ajansları proje teklif çağrısında bulunarak başvuruları değerlendirme konusunda da yetkili bir birimdir.
Kalkınma ajansları yatırımcı ve girişimcilere hem mali hem de teknik destek sunmaktadır. Mali destekler doğrudan finansman desteği, faiz desteği ve faizsiz kredi desteği şeklinde sağlanır. Teknik anlamda destekler ise proje konusu ile ilgili başvuru sahibine eğitim verme, hazırlanacak program ve projelere katkıda bulunma, bilgi verme veya geçici olarak uzman personel görevlendirme gibi çeşitli faaliyetleri içerebiliyor.
Ajanslar gelişme potansiyellerini açığa çıkarmak amacıyla görev ve yetkilerini kullanarak kararlaştırdıkları usul ve kararlar kapsamında yatırımcı veya girişimci için karşılıksız finansman desteği verebilir.
Yapılan anlaşmalara istinaden yatırımcı veya girişimcinin projesini desteklemek amacıyla aldıkları kredilerin faiz tutarının tamamını kalkınma ajanslarının kaynaklarından karşılanır.
Kalkınma ajanslarının belirlediği kuruluşlar aracılığıyla alınacak kredilerin faizsiz bir şekilde geri ödenmesini öngörür.
Doğrudan faaliyet desteği, ajansın proje teklif çağrısı yapması beklenmeksizin doğrudan yapılan desteklerdir. Bu desteklerde aranan şartlar bölgenin hem kalkınma hem de rekabet gücü bakımından önemli bir fırsat yakalaması veya acil tedbire ihtiyat duyduğu tehdit ve risklerle karşılaşmasıdır. Doğrudan faaliyet desteğine sivil toplum kuruluşları, üniversiteler, yerel yönetimler, kamu kurum ve kuruluşları ve niteliğindeki meslek kuruluşları ve kooperatifler başvurabiliyor.
Bölgeye yenilik getirecek girişimcilik faaliyetleri için işletmelere verilen desteklerdir. Doğrudan faaliyet desteğinde olduğu gibi güdümlü proje desteğinde de proje teklif çağrısının beklenmesine gerek yoktur. Güdümlü proje desteği kapsamında teknoloji geliştirme merkezleri, sergi salonu, iş geliştirme merkezleri, fuar, laboratuvar, ticaret merkezi ve atölye gibi yeni işletmeler için altyapı veya işletme destekleri verilebiliyor.
Bölge ajansı tarafından görevlendirilen uzmanlar konuyla ilgili projeye belirli süreliğine teknik destek hizmeti verebilir. Konuyla ilgili girişimciye eğitim verilmesini ve eğitimci uzmanın ulaşım ve konaklama gibi maliyetlerini içeren bir destektir. Teknik destek kapsamında görevlendirilen uzman 15 güne kadar destek programı uygulayabilir.
Başvuru sahibi (gerçek veya tüzel kişiler) kalkınma ajansının yürüttüğü proje ve desteklerden yararlanmak istediğinde teklif çağrılarını takip edebiliyor. Bu teklif çağrılarına kalkınma ajansı başvurusu yapacak olanlardan gerekli şartları taşıması istenir. Kalkınma ajansı başvuru rehberinde tüm bu şartlar, destek konusu, maliyetler, kriterler, yükümlülükler ve diğer tüm bilgiler açıkça belirtilir. Yatırımcılar ve girişimciler bu rehber belge doğrultusunda mali veya teknik destek almak için başvurularını yapabiliyorlar.
Kalkınma ajansından mali destek almak isteyenlerin bağlı bulundukları bölgenin ajansına gerekli belgelerle birlikte başvuru yapması gerekir. Başvurular ilgili ajansın hizmet binasına giderek yapılabildiği gibi belgeler kargo aracılığı ile de ulaştırılabiliyor. Başvuru rehberinde veya ajansın internet sitesinde açılanan teklif çağrısı için son teslim tarihine kadar yapılan başvurular ilgili bölge ajansı tarafından değerlendirmeye alınıyor.
Kalkınma ajansına başvurular 5 aşamalı olarak değerlendirilir. Süreç ön inceleme, teknik ve mali değerlendirme, değerlendirmenin kontrolü, proje için bütçe tutarlarının incelenmesi ve yönetim kurulu onayı şeklinde ilerler.
Girişimcilerin ve yeni yatırım konularının dahil olduğu projelerde mali ve teknik destek veren kalkınma ajanslarının proje çağrısı süresince bazı prosedürlerin yürütülmesi gerekir. Bu süreçte profesyonel bir danışmanlık hizmeti alabilirsiniz. Danışmanlık firmaları projeyi belirlenen tarih ve saatten önce kalkınma ajansına eksiksiz ve doğru bir şekilde hazırlar ve ulaştırırlar. Desteklerden yararlanmak ve işletmenize uygun proje ve teşviklerden zamanında haberdar olmak için kalkınma ajansı danışmanlığı veren firmalardan destek alabilirsiniz. Ayrıca danışmanlık firmaları projenizin istenilen kriter ve şartlara uygun olarak yeniden düzenlenmesi konusunda proje yönetim danışmanlık hizmeti de vermektedir.
